Hayat döngüsü içerisinde yetişkin bir bireyin karşılaşabileceği gibi çocuklarda bir takım sorunlarla karşılaşmaktadır. Çocuklar her gelişim döngüsünde yeni bir beceri kazanmaktadır. Çocuğun kazandığı yeni beceri beraberinde çözülmesi gereken yeni sorunlarda getirmektedir. Karşılaşılan sorunlar hemen hemen herkesle aynı ve gelip geçicidir. Ancak burada önemli olan çocuğun bu sorunla nasıl başa çıkabileceği ve çevresindeki yetişkinlerin bu duruma karşı tutumları çok önemlidir.  Çocuklar bu dönemde çevresindeki yetişkinlerin yanlış tutumlarıyla karşılaşırsa veya sorunlarını kendi yöntemleriyle çözerken engellemelerle karşılaşırsa, doğal olarak değerlendirdiğimiz bu sorunların çözümü ileriki yaşlara ertelenir. Dolayısıyla “uyum ve davranış bozukluğu” olarak adlandırdığımız yanlış kazanımlar ortaya çıkar.

Çocuklarda en sık karşılaştığımız davranış bozuklukları; Yalan söyleme, tikler, parmak emme, saldırganlık, izinsiz eşya alma (çalma), ritmik sallanma, tırnak yeme, kendini ısırma, mastürbasyon, aşırı çekingenlik, aşırı hareketlilik, diş gıcırdatma, altını ıslatma, dışkı kaçırma, fobiler ve korkular, inatçılık, sosyal problemler, iletişim problemleri. sayılabilir

Ebeveynlerin bu sorunlarla karşılaştıklarında yaptıkları en büyük yanlışlardan biri sorunu ortadan kaldırmaya çalışmaktır. Hâlbuki sorun yerine bu soruna yol açan sebebi araştırmalı ve onu ortadan kaldırmalıdır. Probleme odaklanılırsa o davranış ortadan kalkabilir ancak yerine daha büyük farklı yanlış davranışlar gelebilir. Örneğin; tırnak yiyen bir çocuğu baskı ve cezalarla bu davranışını ortadan kaldırabilirsiniz ancak tırnak yemesinin sebebi olan duygusal sebepler ortadan kalkmadıkça sorun tekrarlar ve yerine yeni davranış bozuklukları gelir.

Uyum problemleri yaşayan çocuklar girmiş oldukları yeni ortamlarda o ortamın gerektirdiği yeni kurallara uymakta zorluk çekebilir ya da ortamda kendini göstermede, insanlarla iletişim kurmakta güçlük çekebilir. Genelde bu sorunlar hiperaktivite, yanlış anne-baba tutumları, duygu durum bozuklukları ve özgüven eksikliğinden kaynaklanmaktadır. Davranış bozuklukları ve uyum problemleri tedavisinde Bilişsel Davranışçı Psikoterapi kuramının tedavi yöntemleri kullanılabilir ve pekiştirme teknikleriyle istenmeyen davranışı ortadan kaldırmaya yönelik çalışmalar yapılabilir.

Psikolog Büşra Şen